Robotjournalistiek
Eindelijk staat eens een collega op – een hoofdredacteur nota bene – die, net als ik, vindt dat schrijven voor internet niet moet leiden tot robotjournalistiek. Hiermee bedoel ik dat media hun artikelen op het world wide web steeds vaker afstemmen op vaak gezochte onderwerpen op Google of andere zoekmachines. En zo hopen op meer lezers. ‘Deze vorm van SEO-journalistiek (search engine optimalisation) holt de markt uit. Het leidt tot zielloze content die aansluit op trending topicsop basis van algoritmes.’ Het beklag van Erwin van der Zande, hoofdredacteur van Bright, in Villamedia Magazine van 3 juni, doet mij deugd.
Een aantal jaren terug dook ik op het onderwerp voor mijn afstudeerscriptie aan de School voor Journalistiek. ‘De kwaliteit van internetjournalistiek holt achteruit’, luidde mijn stelling. ‘Internetjournalisten onderscheiden zich niet meer met een persoonlijke schrijfstijl. Integendeel. Om meer lezers te genereren gebruiken ze op Google veelgezochte termen of woorden.’ Voorafgaand aan interviews met mijn vakgenoten dacht ik: zij zijn het 100 procent met mij eens. De journalistieke vrijheid en creativiteit moet niet ten koste gaan van redacties en media die meer lezers en daarmee adverteerders willen genereren en zodoende journalisten opleggen om zo vaak mogelijk keywords te gebruiken.
Het omgekeerde bleek het geval. Met weemoed werkte ik de visie van vakbroeders uit. ‘We moeten erin mee om als redacties ons hoofd boven water te houden’. ‘Het gaat om het aantal lezers, niet zozeer om de journalistieke creativiteit’. Zijn dat nou mensen met hart voor hun vak? Gelukkig plofte Villamedia Magazine deze week op de deurmat.
Natuurlijk moeten (bedrijfs)journalisten in hun schrijfproces afwegingen maken vanwege de (on)mogelijkheden van internet. Maar (bedrijfs)journalistiek blijft een creatief én journalistiek proces. Een opvallende schrijfstijl, het stellen van de juiste (vraag achter de) vraag, boeiende invalshoeken en mooie metaforen maken nog steeds het verschil.
Esther van Andel, tekstschrijver/(eind)redacteur Bureau Karin de Lange